Αποκλειστική συνέντευξη της Μαριάννας Βαρδινογιάννη στο Art & Art Magazine & την Κατερίνα Πλουμιδάκη
Μέσα από το Βραβείο Nelson Mandela 2020 του ΟΗΕ με το οποίο τιμήθηκε πρόσφατα η κυρία Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, η χώρα μας συγκαταλέγεται πια ανάμεσα στις χώρες που αναγνωρίζονται για το ανθρωπιστικό τους έργο.
Στόχος
της κυρίας Βαρδινογιάννη αποτελεί να συνεχίσει να αγωνίζεται έτσι ώστε η Ελλάδα
να αποτελεί παράδειγμα ανθρωπισμού παγκοσμίως. Έχει δεσμευτεί πως θα
προσπαθήσει με όλες της τις δυνάμεις να συνεχίσει το έργο του Νέλσον Μαντέλα,
όπως ακριβώς της ζητήθηκε από τον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων
Εθνών.
Το Παράσημο του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της
Ευποιΐας ως αναγνώριση του έργου της, επέδωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην Πρέσβη Καλής Θελήσεως της UNESCO Μαριάννα Β.
Βαρδινογιάννη, την Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2020, θέλοντας να την τιμήσει για τις
υπηρεσίες της προς την πατρίδα και τις πράξεις φιλανθρωπίας.Η κυρία
Βαρδινογιάννη γίνεται η μόνη Ελληνίδα η οποία λαμβάνει αυτή την κορυφαία
αναγνώριση από την Πολιτειακή Ηγεσία. Ο Μεγαλόσταυρος είναι η ύψιστη τάξη του
Τάγματος της Ευποιΐας και απονέμεται μόνο σε γυναίκες, Ελληνίδες και αλλοδαπές,
για εξαιρετικές υπηρεσίες που προσέφεραν στην Πατρίδα, για πράξεις φιλανθρωπίας
και για άριστες επιδόσεις στα γράμματα και τις τέχνες.
Η κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη είχε στη ζωή της
τη δυνατότητα να κάνει πιο ασφαλείς και προσωπικές επιλογές. Διάλεξε όμως το
δρόμο της προσφοράς με επίκεντρο αρχικά τα παιδιά και στη συνέχεια το τεράστιο
θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το ιδιαίτερα σημαντικό έργο της με το Σύλλογο
«ΕΛΠΙΔΑ» για τον παιδικό καρκίνο μετρά ήδη 30 χρόνια.
Ως
Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO στηρίζει προγράμματα δράσης για την ίση
πρόσβαση στην εκπαίδευση, την εξάλειψη των διακρίσεων, την προστασία των
ευάλωτων συνανθρώπων μας, την πολιτιστική κληρονομιά.
Το Ίδρυμα «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» σε
συνεργασία με το Ίδρυμα Robert F. Kennedy Human Rights για τα ανθρώπινα
δικαιώματα έχει φέρει στην Ελλάδα το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Λέμε την αλήθεια
στην εξουσία» με στόχο την εξοικείωση της εκπαιδευτικής κοινότητας με την
προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μέσα από όλες αυτές τις δράσεις και πολλές ακόμα
προωθούνται οι ιδέες της αλληλεγγύης και του εθελοντισμού και ενθαρρύνονται
ιδίως οι νέοι σε όλο τον κόσμο να διεκδικούν και να υπερασπίζονται τα
δικαιώματα και τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης για ένα κόσμο ελευθερίας,
δημοκρατίας και ισότητας.
Ερωτήσεις – Απαντήσεις
- -Τι σημαίνει για μας ο Νέλσον Μαντέλα, τι μηνύματα μεταφέρει, πού αγγίζει περισσότερο την ελληνική ψυχή;
Ο Νέλσον Μαντέλα ήταν ένας οραματιστής που έφερε θετική αλλαγή στον κόσμο μας. Αυτό που τον έκανε να ξεχωρίσει ως ηγέτης και που αγγίζει περισσότερο πιστεύω την ελληνική ψυχή είναι το γεγονός πως ήταν ολοκληρωτικά αφοσιωμένος στον ηθικό ανθρωπισμό και πως ακόμα και μετά τα 27 χρόνια φυλάκισής του, κήρυξε τη δημοκρατία, τη συμφιλίωση και τη φυλετική αρμονία.
- -Είχατε την τιμή – προλάβατε να του σφίξετε το χέρι;
Είχα την τιμή να τον συναντήσω μία φορά στην UNESCO και ήταν για μένα μια συγκλονιστική στιγμή. Και αρκετές φορές τη σύζυγό του Graca Machel που είναι και αυτή σπουδαία αγωνίστρια υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το γεγονός πως με τον Nelson Mandela από το 2005 ανήκαμε και οι δύο στην οικογένεια των Πρέσβεων Καλής Θελήσεως της UNESCO το θεωρώ κομβικό στην περαιτέρω δράση μου, αν και η επιρροή του στο έργο μου ξεκίνησε το 1990 όταν αποφυλακίστηκε. Ήταν τότε που ιδρύαμε την ΕΛΠΙΔΑ.
- -Ετοιμάζετε κάποια εκδήλωση προς τιμή του;
Ετοιμάζουμε πολλές δράσεις, με πρώτη μια διαδικτυακή εκδήλωση στη μνήμη του σε συνεργασία με την UNESCO. Θα γίνει τον Δεκέμβριο που συμπληρώνονται τα 7 χρόνια από τον θάνατό του. Η εκδήλωση θα έχει ως θέμα την κληρονομιά ιδεών και αξιών του Νέλσον Μαντέλα και πόσο επίκαιρη είναι στην εποχή της πανδημίας.
- -Πείτε μας για την προσφορά του Νέλσον Μαντέλα στη διαμόρφωση της σύγχρονης πολιτικής σκέψης. Ποια ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της πολιτικής σκέψης του;
Με το έργο και τις ιδέες του ο Νέλσον Μαντέλα άλλαξε τον 20ο αιώνα και βοήθησε στη διαμόρφωση του 21ου αιώνα. Ήταν υπέρμαχος της δημοκρατίας και της ισότητας καθώς και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολύ πριν αυτές οι αξίες γίνουν ευρέως αποδεκτές σε παγκόσμιο επίπεδο. Αγωνίστηκε για το χτίσιμο μιας νέας πολυφωνικής δημοκρατικής κοινωνίας, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς φυλετικές διακρίσεις. Ήταν ο θεμελιωτής της αλλαγής και ο προάγγελος της κοινωνίας που οραματιζόμαστε και σήμερα για το μέλλον.
- -Ιδρυμα ΕΛΠΙΔΑ, μήπως θα έπρεπε να λέγεται, ίδρυμα ΣΙΓΟΥΡΙΑ ;
Νομίζω ότι δεν υπάρχει δυνατότερη έννοια από τη λέξη ΕΛΠΙΔΑ. Αυτή δίνει το κουράγιο για να προχωρήσουμε σε κάθε δυσκολία. Αυτή προαναγγέλει τη δυνατότητα για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. Ωστόσο η λέξη ΣΙΓΟΥΡΙΑ ανήκει στην κινητήριο δύναμη της ΕΛΠΙΔΑΣ, τον Ελληνικό λαό, που από την πρώτη στιγμή στήριξε το έργο μου και στον οποίο με βαθειά ευγνωμοσύνη αφιέρωσα το Βραβείο Νέλσον Μαντέλα.
- -Δε θεωρείτε ότι στην περιοχή της Σαλαμίνας (ναυμαχίας) θα έπρεπε εδώ και πολλά χρόνια να έχει κάνει το ελληνικό έθνος και τα εκλεκτά τέκνα του ένα μνημείο αντίστοιχο της ιστορικής σημασίας της ναυμαχίας για τον δυτικό κόσμο;
Σίγουρα θα μπορούσε η Σαλαμίνα να έχει ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο. Ωστόσο η Σαλαμίνα δεν είναι μόνο ο τόπος. Είναι πλέον όρος ιδεολογικός που συμβολίζει τον αγώνα για την δημοκρατία και την ελευθερία, την επικράτηση της αρετής έναντι των αριθμών. Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για την ιστορία μας και να κοιτάμε το μέλλον.
- -Οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται επαρκώς την καθοριστική σημασία της μάχης των Θερμοπυλών και της ναυμαχίας της Σαλαμίνας στο ότι δέχθηκαν την επιρροή του Ελληνικού πολιτισμού και όχι του Περσικού;
Το αντιλαμβάνονται και το επικροτούν. Αν διαβάσει κανείς τη διεθνή βιβλιογραφία και τα διεθνή δημοσιεύματα φαίνεται ξεκάθαρα. Και αυτό εκφράζεται και από την άμεση αποδοχή σημαντικών προσωπικοτήτων να συμμετάσχουν στην Τιμητική Κοσμητεία. Από την Γενική Διευθύντρια της UNESCO, κυρία Audrey Azoulay, ως και κορυφαίους καθηγητές, η αναγνώριση της σημασίας των μαχών αυτών και της επιρροής του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού στη γένεση του Δυτικού πολιτισμού είναι αδιαμφισβήτητη.
- -Η οικογένεια σάς στηρίζει σε όλη αυτή την προσπάθειά σας (και πώς;) Το κράτος; Ή είναι μια προσωπική πρωτοβουλία και αγώνας;
Η οικογένειά μου είναι πάντα στο πλευρό μου. Με στηρίζει σε κάθε μου βήμα. Η ανάθεση της Προεδρίας της Τιμητικής Κοσμητείας από τον Πρωθυπουργό κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη ήταν μεγάλη τιμή, τόσο για μένα, όσο και για την οικογένειά μου. Μέσα από το Ίδρυμά μας επικεντρωθήκαμε σε δράσεις επιστημονικές, εκπαιδευτικές και ανθρωπιστικές. Θελήσαμε χωρίς εντυπωσιασμούς, με σεμνότητα και σεβασμό απέναντι στη μεγάλη αυτή κληρονομιά των προγόνων μας, να αναδείξουμε την ουσία, που δεν είναι άλλη από τη διαχρονικότητα αυτών των αξιών οι οποίες χωρίς διακοπή εδώ και 25 αιώνες παραμένουν μέρος της ταυτότητάς μας αλλά και θεμέλιο της Δυτικής σκέψης. Το Κράτος από την πλευρά του, με το Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Εσωτερικών, ανέλαβε τους αντίστοιχους τομείς των αρμοδιοτήτων τους.
- -Έχετε δικαιωθεί από όλη αυτή την προσπάθεια; Τι σημαίνει δικαίωση για σας;
Δικαίωση για μένα στην συγκεκριμένη προσπάθεια είναι η σύμπνοια των Ελλήνων για έναν εθνικό σκοπό. Είναι κάτι που το αισθάνθηκα και το βίωσα καθ’όλη τη διάρκεια του Επετειακού Έτους, γεγονός που μου επιβεβαίωνε ότι ακολουθώ τη σωστή πορεία.
- -Πόσο έχει επηρεάσει το πρόγραμμα των εκδηλώσεων η πανδημία του κορονοϊού;
Η πανδημία του κορονοϊού επέδρασε καθοριστικά στο πρόγραμμά μας, καθώς τα μέτρα περιορισμού της μετάδοσης του ιού μας ανάγκασαν να ακυρώσουμε όλες τις εκδηλώσεις από τον Μάρτιο και μετά. Τότε αποφάσισα να αφιερώσω τα κονδύλια, που είχαν προϋπολογιστεί από το Ίδρυμά μας για τις εκδηλώσεις, σε ανθρωπιστική δράση και στη στήριξη ευπαθών ομάδων. Στείλαμε τρόφιμα και υγειονομικό υλικό σε διάφορα μέρη της Ελλάδας τους μήνες που ακολούθησαν. Ενώ δώσαμε έναν μεγάλο αγώνα για να μπορέσουμε να οργανώσουμε τον Επίσημο Εορτασμό της Επετείου ώστε να μπορέσει η χώρα μας να τιμήσει τα 2500 χρόνια.
- -Τι θα περιλαμβάνουν οι εκδηλώσεις, πότε και που θα γίνουν, ποιοι θα είναι οι συντελεστές;
Πλέον, μετά τον Επίσημο Εορτασμό, και με τις συνθήκες της πανδημίας να παραμένουν κρίσιμες, οι δραστηριότητές μας θα είναι πολύ περιορισμένες. Ανάμεσά τους είναι μια διαδικτυακή Επιστημονική Ημερίδα τον Νοέμβριο, η ανακαίνιση και επέκταση του Ιατρικού Κέντρου στη Σαλαμίνα που θα είναι έτοιμο στις αρχές του επόμενου έτους, όπως και δύο εκδόσεις μας, ένας επετειακός και ένας επιστημονικός τόμος.
- -Το να βοηθάτε άλλους, τι σας έχει διδάξει;
Με έχει διδάξει πως είναι σημαντικότερο στη ζωή να δίνεις από το να παίρνεις. Ήταν το πρώτο δίδαγμα που πήρα από τη μητρότητα. Η υπέρβαση του «εγώ», ο αγώνας για το «εμείς», είναι κατά κύριο λόγο το πρώτο συναίσθημα που νοιώθει μια γυναίκα όταν μέσα της αρχίσει να χτυπά μια δεύτερη καρδιά.
Όμως υπάρχουν άπειρες ανθρώπινες ιστορίες που σε κάνουν να ξεπερνάς τον εαυτό σου για το καλό του άλλου, ανεξάρτητα από το αν είσαι γονιός. Αυτό μας κάνει Ανθρώπους.
- -Γιατί στην Ελλάδα η φιλανθρωπία δεν είναι κάτι που διδάσκουμε στα παιδιά μας από μικρή ηλικία;
Η «Φιλανθρωπία», ή καλύτερα θα έλεγα η «Κοινωνική Αλληλεγγύη» καθώς αυτή εκφράζει την άμεση παρουσία στο πλευρό όσων έχουν ανάγκη, πιστεύω ότι είναι έμφυτη ως προδιάθεση και εξελίσσεται στην παιδική ηλικία με παραδείγματα και καθοδήγηση. Στην ΕΛΠΙΔΑ ακόμα και με το χαρτζιλίκι τους μικροί μαθητές προσπαθούν να στηρίξουν τους μικρούς μας ασθενείς. Και αυτό οφείλεται τόσο στους γονείς τους, όσο και στους εκπαιδευτικούς, που τους παροτρύνουν. Η ομάδα EΛΠΙΔΑ junior αποτελείται από τέτοιους μαθητές και γεμίζει την καρδιά μας αισιοδοξία και υπερηφάνεια για τη νέα γενιά της πατρίδας μας.
- -Σας αγκάλιασε η ελληνική διασπορά για το έργο σας στην ΕΛΠΙΔΑ;
Η ελληνική διασπορά είναι στο πλευρό της ΕΛΠΙΔΑΣ με τρόπο συγκινητικό, ολόθερμο. Ένα μέρος του έργου μας έχει γίνει πραγματικότητα χάρη σε πρωτοβουλίες και δωρεές ομογενών μας. Από όπου χτυπά η καρδιά του Ελληνισμού έχουμε δεχτεί αμέριστη συμπαράσταση και αισθάνομαι πραγματικά ευγνωμοσύνη γι’αυτό.
- -Αν μπορούσατε να δώσετε μόνο μία συμβουλή σε ένα δεκάχρονο, τι θα ήταν;
Αν ήταν 20χρονος θα του έλεγα να μην το βάζει ποτέ κάτω, αλλά σε ένα δεκάχρονο παιδί θα του έλεγα ότι ήρωες είναι αυτοί που υπερασπίζονται τους αδύναμους και όχι αυτοί που επιτίθενται σε αυτούς. Και θα του τόνιζα τη σημασία του σχολείου γιατί κάθε γνώση που αποκτά είναι δική του, δεν μπορεί να του την αφαιρέσει κανείς, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες της ζωής του. Η μόρφωση είναι το διαβατήριο για την εξέλιξη και το μέλλον του.
- -Υπάρχει κάτι που θέλατε να κάνετε και για κάποιο λόγο δεν καταφέρατε ακόμα;
Θα ήθελα να καταφέρουμε να σώζουμε 4 στα 4 παιδιά από τον καρκίνο. Για τον λόγο αυτό η ΕΛΠΙΔΑ και το Νοσοκομείο μας έχουν περάσει σε μια νέα εποχή, αυτή της έρευνας και των εξειδικευμένων γονιδιακών και κυτταρικών θεραπειών, για τα παιδιά των οποίων ο οργανισμός δεν αντιδρά θετικά στις συμβατικές θεραπείες. Όταν το καταφέρουμε, τότε θα έχω φτάσει τον στόχο που έθεσα πριν από 30 χρόνια. Να μην υπάρξει καμία μητέρα που να χάσει ξανά το παιδί της από αυτή την ασθένεια.
- -Ποια τα όνειρα της μικρής Μαριάννας; Δικαιώθηκαν; Άλλαξαν πορεία και στόχο; Τα μελλοντικά;
Το μεγαλύτερο όνειρο της μικρής Μαριάννας έχει γίνει πραγματικότητα. Να αποκτήσω μια μεγάλη και σωστή οικογένεια. Και για τον λόγο αυτό αισθάνομαι χρέος να επιστρέφω στους συνανθρώπους μου ένα μέρος αυτής της ευλογίας. Η πορεία στο εξής είναι για μένα μονόδρομος, αφιερωμένος στην υγεία, την αλληλεγγύη και στα ανθρώπινα δικαιώματα, ακολουθώντας τα βήματα του Νέλσον Μαντέλα, όπως δεσμεύτηκα απέναντι στα Ηνωμένα Έθνη την ημέρα της απονομής του Βραβείου, και θα συνεχίσω να αγωνίζομαι κοντά τα παιδιά όπως κάνω όλη μου τη ζωή. Δεν θα τα αφήσω ποτέ!
