Ο παπά Λευτέρης λειτουργών στην Αγιά Σοφιά.
Το 1919 η τελευταία Θ.Λειτουργία στην Αγιά Σοφιά, από τον παπά Λευτέρη.
Αγία Σοφία 1919
Την ιστορία διασώζει ο Αντώνης Στιβακτάκης όπως την άκουσε από τον παππού του, ο οποίος υπηρετούσε στην ίδια μεραρχία. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Ηρακλείου Κρήτης «Μεσόγειος» στις 3/6/1998.
Η Μεραρχία, στο δρόμο προς την Ουκρανία, στάθμευσε στην Κωνσταντινούπολη, η οποία βρισκόταν τότε υπό «συμμαχική επικυριαρχία», ύστερα από το τέλος του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Μια ομάδα Ελλήνων αξιωματικών με επικεφαλής τον παπα-Λευτέρη, μαζί με τον ταξίαρχο Φραντζή, τον ταγματάρχη Λιαρομάτη, τον λοχαγό Σταματίου και τον υπολοχαγό Νικολάου είχαν συμφωνήσει να βγουν στην πόλη και να λειτουργήσουν στην Αγιά Σοφιά, η οποία ήταν ακόμη τζαμί.
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΠΡΟ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ
Επιβιβάστηκαν στη βάρκα ενός Ρωμιού της Πόλης και αποβιβάστηκαν στην προκυμαία. Ο βαρκάρης τούς οδήγησε στην Αγια-Σοφιά. Η πόρτα ήταν ανοιχτή. Ο Τούρκος φύλακας κάτι πήγε να πει, όμως τον καθήλωσε στη θέση του το άγριο βλέμμα του ταξίαρχου Φραντζή. Μπήκαν μέσα με ευλάβεια κάνοντας το σταυρό τους. Ο παπα-Λευτέρης ψιθύρισε με μεγάλη συγκίνηση: «Εισελεύσομαι εις τον οίκον σου, προσκυνήσω προς Ναόν Άγιόν σου εν φόβω…». Εντοπίζει το χώρο στον οποίο βρισκόταν το Ιερό και η Αγία Τράπεζα. Βρίσκει ένα τραπεζάκι, το τοποθετεί σ’ εκείνη τη θέση, ανοίγει την τσάντα του, βγάζει όλα τα απαραίτητα για τη Θεία Λειτουργία, φορά το πετραχήλι του και αρχίζει.
Στο μεταξύ η Αγια-Σοφιά γεμίζει με Τούρκους, κι ανάμεσά τους υπάρχουν και πολλοί Έλληνες της Πόλης που βρέθηκαν εκεί και παρακολουθούν με συγκίνηση τη λειτουργία, χωρίς να τολμούν να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματά τους.
Ένα όνειρο δεκάδων γενεών Ελλήνων έχει γίνει πραγματικότητα. Η Θεία Λειτουργία στην Αγια-Σοφιά έχει ολοκληρωθεί. Ο παπα-Νουφράκης και οι τέσσερις αξιωματικοί είναι έτοιμοι να αποχωρήσουν και να επιστρέψουν στο πλοίο. Η Εκκλησία όμως είναι γεμάτη Τούρκους, οι οποίοι έχουν αρχίσει να γίνονται επιθετικοί. Είναι έτοιμοι να τους επιτεθούν, όταν ένας Τούρκος αξιωματούχος παρουσιάζεται με την ακολουθία του και διατάζει να τους αφήσουν να φύγουν.
Ο παπα-Νουφράκης και οι άλλοι αξιωματικοί βγαίνουν από την Αγια-Σοφιά και κατευθύνονται προς την προκυμαία, όπου τους περιμένει η βάρκα. Ένας μεγαλόσωμος Τούρκος τους ακολουθεί, σηκώνει ένα ξύλο, ορμά και χτυπά τον παπα-Νουφράκη στον ώμο. Ο ταγματάρχης Λιαρομάτης και ο λοχαγός Σταματίου τον αφοπλίζουν.
Μπαίνουν στη βάρκα και σε λίγο βρίσκονται πάνω στο ελληνικό πολεμικό πλοίο. Ακολούθησε διπλωματικό επεισόδιο και οι «σύμμαχοι» διαμαρτυρήθηκαν έντονα στον Βενιζέλο, ο οποίος αναγκάστηκε να επιπλήξει τον παπα-Λευτέρη Νουφράκη. Όμως κρυφά επικοινώνησε μαζί του και «τον επαίνεσε και συνεχάρη τον πατριώτη ιερέα, που έστω και για λίγη ώρα ζωντάνεψε μέσα στην Αγια-Σοφιά τα πιο ιερά όνειρα του Έθνους μας».
Αντώνης Κ. Σιβιτανίδης, M.Sc., B.Sc
Την ιστορία διασώζει ο Αντώνης Στιβακτάκης όπως την άκουσε από τον παππού του, ο οποίος υπηρετούσε στην ίδια μεραρχία. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Ηρακλείου Κρήτης «Μεσόγειος» στις 3/6/1998.
