“Ενδοοικογενειακή βία εν μέσω Κορωναϊού”. Γράφει ο Δημοσιογράφος Πάνος Σόμπολος.
Πάνος Σόμπολος
Αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας παρατηρήθηκαν κατά την περίοδο του εγκλεισμού στα σπίτια μας, εξ αιτίας της πανδημίας του κορονοϊού.
Σε σύγκριση, βέβαια, με άλλες χώρες, τα κρούσματα είναι πολύ λιγότερα, αλλά δεν παύει να υπάρχει αύξηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η γενική γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων κα Μαρία Συρεγγέλα, τον Απρίλιο καταγράφηκαν στην ειδική τηλεφωνική γραμμή 1.769 κλήσεις, από τις οποίες οι 1.070 αφορούσαν καταγγελίες βίας, οι 648 ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών, ενώ τον περασμένο Μάρτιο, καταγράφηκαν 454 κλήσεις από τις οποίες 325 καταγγελίες για περιστατικά βίας.
Στις άλλες χώρες της Ευρώπης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), παρατηρείται αύξηση 60% των κλήσεων από γυναίκες που έπεσαν θύματα βιαιοπραγίας εκ μέρους των συντρόφων τους.
Γενικότερα η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, που παρατηρείται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Ως προς την Ελλάδα, κατά την μακροχρόνια δημοσιογραφική μου πορεία, έχω ασχοληθεί με πάμπολλες υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας και μάλιστα αρκετές, θα έλεγα, είχαν και οδυνηρά αποτελέσματα.
Είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι αφυπνίσθηκαν συνειδήσεις και ασχολούνται διάφορες υπηρεσίες με αυτό το σημαντικότατο κοινωνικό πρόβλημα. Τα τελευταία χρόνια ασχολείτο με το πρόβλημα περισσότερο η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων καθώς και άλλες υπηρεσίες.
Ήδη από τις αρχές του Νοεμβρίου 2019, στην Ελληνική Αστυνομία συστάθηκαν υπηρεσίες – τμήματα σε όλες τις αστυνομικές διευθύνσεις της Ελλάδας, που θα ασχολούνται με την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.
Όπως μου είχε πει ο αρχηγός της Αστυνομίας ο Μιχάλης Καραμαλάκης, έχει εκδοθεί και ειδικό εγχειρίδιο για την ενδοοικογενειακή βία. Αυτό το εγχειρίδιο περιλαμβάνει οδηγίες προς τους αστυνομικούς για τον τρόπο χειρισμού των ευαίσθητων αυτών υποθέσεων, δηλαδή πώς να αντιμετωπίζουν τόσο το θύμα όσο και τον θύτη.
Αυτές οι υπηρεσίες θα έπρεπε να είχαν συσταθεί πολλά χρόνια πριν, γιατί το συγκεκριμένο έγκλημα, δεν είναι τωρινό! Αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ που λέει και η λαϊκή ρήση!
Η ουσία είναι ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο. Και δεν είναι, επαναλαμβάνω, τωρινό, είναι από πολύ παλιά όταν ο άντρας θεωρείτο ο αφέντης του σπιτιού, ο κυρίαρχος, σε σύγκριση με τη γυναίκα.
Βέβαια υπάρχουν χώρες και λαοί όπου, εν έτει 2020, η γυναίκα θεωρείται ρες, δηλαδή πράγμα και την κάνει ό,τι θέλει ο αφέντης, ο άντρας της.
Μη σας κάνει εντύπωση! Σας αναφέρω και το εξής γεγονός: Στη Σαουδική Αραβία πέρσι τον Ιούνιο επέτρεψαν οι κυβερνώντες να οδηγεί αυτοκίνητο η γυναίκα! Και μάλιστα θεωρήθηκε μεγάλη πρόοδος.
Επανέρχομαι στα δικά μας. Σας ανέφερα λίγο πριν ότι έχω ζήσει πάρα πολλές υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας κάνοντας ρεπορτάζ στην περιοχή που διαδραματίζονταν τα γεγονότα.
Και οι υποθέσεις που έζησα δεν ήταν απλά επεισόδια με εκτόξευση απειλών ή και με ελαφρύ τραυματισμό. Δυστυχώς, είχαν οδυνηρή κατάληξη, ήταν δολοφονίες. Έστειλαν στον άλλο κόσμο την σύζυγό τους αφού σε πολλές περιπτώσεις το προηγούμενο διάστημα της είχαν κάνει το βίο αβίωτο, τη ζωή της κόλαση.
Κι εδώ σ αυτές τις ανθρωποκτονίες ή συζυγοκτονίες επί το ορθότερο, δεν ήταν αυτό που λέμε σε φτωχικές περιοχές ή σε οικογένειες με αγράμματους ή χαμηλής κοινωνικής κατάστασης.
Ήταν και πολύ πλούσιες οικογένειες, και φτωχές και η γυναίκα κι ο άντρας επιστήμονες και άνεργοι και με δουλειά που τους απέφερε πολύ χρήμα και φυσικά άτομα διαφόρων ηλικιών. Δηλαδή κακοποιημένη γυναίκα μπορεί να είναι αυτή της διπλανής πόρτας όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε.
Από τις συνεντεύξεις που έπαιρνα από συγγενικά πρόσωπα, γείτονες και γνωστούς, μου έλεγαν για κάποιες περιπτώσεις ότι στην αρχή ξεκίνησαν με μικροδιαπληκτισμούς και μικροκαυγάδες για ασήμαντη αφορμή.
Αυτοί οι μικροκαυγάδες στη συνέχεια γίνονταν πιο έντονοι και σε τακτικότερα χρονικά διαστήματα και φυσικά έφταναν στους ξυλοδαρμούς από τον άνδρα στη γυναίκα.
Και το χειρότερο είναι ότι όλες αυτές οι καταστάσεις εξελίσσονταν μπροστά στα ανήλικα παιδιά, τα οποία ζούσαν και βίωναν σκηνές βαρβαρότητας και φρίκης.
Το επόμενο στάδιο ήταν να στραγγαλίσει τη γυναίκα ή να τη σκοτώσει με μαχαίρι ή με πιστόλι. Τέτοια εγκλήματα έζησα και κάλυψα δημοσιογραφικά αρκετά θα έλεγα τόσο στην Αθήνα όσο και σε διάφορες άλλες περιοχές της χώρας μας.
Σας επισήμανα λίγο νωρίτερα ότι θα σας εξηγήσω γιατί τα στοιχεία που δίνονται για την ενδοοικογενειακή βία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, δηλαδή δεν μας δίνουν την πραγματική εικόνα του προβλήματος.
Κι αυτό γιατί οι αστυνομικές αρχές ή οι άλλες υπηρεσίες, αυτές τις καταγγελίες δέχονται, αυτά τα περιστατικά έχουν, κι αυτά μας δίνουν. Δεν μπορούν ούτε να τα αυξήσουν ούτε να τα μειώσουν.
Όμως το πρόβλημα με την ενδοοικογενειακή βία είναι ότι αυτού του είδους τα περιστατικά είναι πολύ περισσότερα, αλλά, δυστυχώς, δεν καταγγέλλονται! Δεν φτάνουν ούτε στην Αστυνομία ούτε στις άλλες κοινωνικές υπηρεσίες κι έτσι μένουν άγνωστα!
Αυτό είναι και το μέγα λάθος τόσο των γυναικών που υφίστανται την όποια κακοποίηση, όσο και των παιδιών ή των άλλων προσώπων που γνωρίζουν και δεν πάνε να καταγγείλουν τα συμβαίνοντα.
ΝΑ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΝΤΑΙ
Ειδικότερα οι γυναίκες που είναι θύματα αυτής της βίας θα πρέπει να καταφεύγουν στην Αστυνομία και τις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες αμέσως. Μην αφήνουν να φτάσει το κακό στα άκρα . Μην φοβούνται τις όποιες επιπτώσεις, μην φοβούνται το στιγματισμό και τη ντροπή. Πάνω απ όλα θα πρέπει να βάζουν τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα των ίδιων, αλλά και των παιδιών τους.
Έχω τη γνώμη ότι οι δήμοι, αλλά και άλλοι φορείς, θα πρέπει να πραγματοποιούν εκδηλώσεις που να έχουν σχέση με την ενδοοικογενειακή βία.
Επίσης θα πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες, η Αστυνομία, οι όποιοι άλλοι φορείς και γενικά όλοι μας, να παροτρύνουμε τις γυναίκες και τα παιδιά που στο σπίτι τους παρατηρούνται φαινόμενα τέτοια, να καταγγέλλουν αμέσως τα περιστατικά.
Μην αδιαφορούν οι γείτονες που ακούνε ή μαθαίνουν για ενδοοικογενειακή βία δίπλα τους. Να καταγγέλλουν το γεγονός. Η αδιαφορία σ αυτά τα θέματα μπορεί να κοστίσει ακόμα και ανθρώπινες ζωές.
Ούτε θεωρείται κάρφωμα, όταν ακούμε να ουρλιάζει η γειτόνισσα από τον άγριο ξυλοδαρμό του συζύγου της κι εμείς δεν σηκώνουμε το τηλέφωνο να ενημερώσουμε αρμοδίως γι αυτά που συμβαίνουν δίπλα μας! Το λέω και το επισημαίνω αυτό, επειδή πολλές φορές μου έχει τύχει στο ρεπορτάζ να ακούσω περί καρφώματος!
Το ξαναλέω, δεν είναι κάρφωμα, είναι υποχρέωσή μας να ενημερώσουμε ταχύτατα για το κακό που συμβαίνει ώστε να προλάβουμε τα χειρότερα. Εάν δεν το κάνουμε είμαστε κι εμείς συνυπεύθυνοι για ό,τι χειρότερο επακολουθήσει!
Έρχομαι τώρα και στα άλλα θύματα που είναι τα παιδιά. Όταν διαδραματίζονται τέτοιες σκηνές μπροστά τους, όταν βλέπουν τον πατέρα να βρίζει και να χτυπά τη μάνα τους ή να τη βασανίζει, μπορεί να μην τα θυμούνται όλα αυτά σ όλη τους τη ζωή; Μπορεί να βγουν από το μυαλό τους όλα αυτά τα απάνθρωπα γεγονότα που βίωσαν;
Οι ψυχολόγοι, οι ψυχίατροι και οι άλλοι ειδικοί, είναι αυτοί που μπορούν να μας δώσουν τις απαντήσεις για το τι χαρακτήρα θα διαμορφώσουν μεγαλώνοντας αυτά τα παιδιά. Πόσο και με ποιο τρόπο θα επηρεάσουν τη ζωή τους.
Ολοκληρώνοντας θέλω να απευθυνθώ στις γυναίκες που υφίστανται την κάθε λογής βία, να μην κρατάνε κλειστό το στόμα τους! Να καταφεύγουν στην Αστυνομία ή στις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες και να καταγγέλλουν τα παθήματά τους. Έτσι θα γλιτώσουν τα χειρότερα.
Κι εμείς, όταν αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι σοβαρό γίνεται στο διπλανό σπίτι, να μη μένουμε απαθείς και αδιάφοροι. Να σηκώνουμε το τηλέφωνο και να ενημερώνουμε αρμοδίως για τα συμβαίνοντα.
